1 MAYIS : BİLDİĞİMİZ GİBİ…

Ceyhun Balcı

1 Mayıs ilk kez 1 Mayıs marşının bestecisi Sarper Özsansız kutlandı. Yetim kaldı dense yeridir. Tıpkı marşı gibi afişi de külttür 1 Mayıs’ın. Tasarımcısı Orhan Taylan neyse ki aramızdadır. Marşın unutulmaz yorumcuları Cem Karaca ve Timur Selçuk da sonsuzluğa uğurlanalı epeyce oldu. 1 Mayıs’a can verenlerin yüce anısı önünde saygıyla eğiliyorum.

1 Mayıs bir kez daha Taksim’le anıldı. Bulabildikleri yoldan Taksim’e ulaşmaya çalışanlar. İşi gücü bırakıp onlara ters kelepçe takan güvenlik güçleri. Sorulabilse ve özgür bir ortamda yanıt alınabilse güvenlik güçleri de yaptıklarından hoşnut olmadıklarını söylerlerdi.

Hükümete sormak gerek!

1 Mayıs Taksim’de kutlansa kim ne yitirirdi?

Bu arada, hükümet de 1 Mayıs’ı kutladı. Önümüz seçim olduğu için kutlar göründüler demek daha doğru olur. Yandaş sendika Memur Sen kapalı salondaki toplantının sözde emek tarafı olarak yer almış. Kendinden umulanı yapmış deyip geçelim. Bu kutlamanın ciddiye alınacak yanı olmadığnın altını önemle çizelim.

Hekimliğim gereği öğrendiğim emek dünyasına ilişkin iki örnek sunayım bilginize:

• Geçen hafta başvuran yirmili yaşlarındaki bir emekçi hastamın çalıştığım yere gelmek için verecek dolmuş parası yoktu cebinde. İstediğim röntgeni de çektiremedi haliyle. Acısını biraz olsun dindirmemin yeteceğini söyleyecek denli de yüce gönüllüydü.
• Her bayramda yaşadığım sorundur. Özellikle uzun bayram dinlencelerinde ödüm kopar. TOGG projesinde de yer alan anlı şanlı kurumlarımızdan birisidir. Uzun dinlencelerde fabrikasını bakıma alır. Çalışanların da uzunca bir dinlenceye çıkacaklarını düşünenler fena halde yanılır. “ÜCRETSİZ İZİN”e çıkartılır çalışanlar. Çalışma saatlerinin uzunluğu ve belirsizliğiyle de ünlenmiştir bu yüce kurumumuz. Zaten geçim sıkıntısı içinde olan çalışanlarımızın boynu kıldan incedir. İşverenin dediği olacaktır. Tek seçenek istirahat almaktır. Bu durumda çalışanın hak edişinin 2/3’ünü SGK ödeyecektir. İşveren mutludur. Onun cüzdanı incelmeyecektir. Olan kamu kaynağına olacaktır. Bu durumda yerden göğe haklı olan çalışanın seçtiği yol uygunsuzdur. Geçerli bir gerekçe yoksa istirahat düzenlemek akla bile getirilemez. Uzun dinlence çalışan için ücretsizlik demektir. Böylece kimileri için coşku ve sevinç kaynağı olan uzun dinlence zehir olur bu emekçilere.

Örneklerden sonra Taksim konusunu sürdürelim.

Fetihçi hükümet için Taksim kendince bir kalenin korunması anlamını taşımaktadır. Her 1 Mayıs’ta Taksim’de kuş uçurtmamak başka nedenlerle morali bozulmuş hükümet için teselli kaynağıdır olsa olsa.

Bir soru da emekçi örgütlerine!

Taksim üstelemesinin ardında yatan birkaç örneğini verdiğim derin sorunlara çözüm getiremiyor oluş mudur? Taksim kahramanlığıyla başka önemli konulardaki yetersizliğin üstünü örtme fırsatı mı yaratılmaktadır?

Kişisel görüşümü de paylaşmadan geçemem!

Taksim’de 1 Mayıs kutlaması hiç kimseye zarar vermez.

Olsa olsa gladyocuların, kurgucuların ve başka kumpasçıların belleklerini tazeler. Böylelikle üzülmeleri kaçınılmazdır.

Taksim tartışmaları hem hükümetin kendisinin hem de ya hükümet güdümüne girerek ya da etnikçilik şemsiyesi altında yer alarak dipsiz kuyuya düşmüş emek örgütlerinin işine yarıyor olabilir mi diye sormaktan alamıyorum kendimi.

• Taksim’de 1 Mayıs kutlanabilir.
• Taksim tartışmaları konusunda hükümetin tutumuna şaşırmamak gerekir. Baskıcı, özgürlükleri kısıtlayıcı, hemen her konuyu dinselliğe indirgeyen bir oluşum bu konuyu da bilek güreşi alanı olarak görüyor. Görmekle kalmıyor bilek güreşi yapmaktan zevk alıyor.
• Emek örgütlerinin bir bölümü emeğin hakkıyla ilgilenecek yerde hükümetin güdümüne giriyor. Bu güdümün dışında kalanların önemli bölümününse etnikçiliği seçtikleri görülüyor. Gerçek işini bir yana bırakanların 1 Mayıs’ları Taksim çekişmesine sıkıştırması da bir o kadar çözüm bekleyen önemli sorundur.
• Azim ve Karar, 1 Mayıs 2023.