ŞEKERİN TADI, KOTA VE ÖZELLEŞTİRME İLE NASIL KAÇTI?

7 Haziran 2021 tarihinde medya haberlerinden Nişasta Bazlı Şeker(NBŞ)’in kotasının yüzde 100 artırılarak, yüzde 2.5’dan yüzde 5’e çıkarıldığını öğrendik.

Kota ve Özelleştirme

Bilindiği üzere pancar yanında mısır gibi diğer bitkilerden elde edilen şeker benzeri maddeler Nişasta Bazlı Şeker(NBŞ) olarak adlandırılıyor. Bunların toplam şeker üretimindeki payına Kota diyoruz. NBŞ’nin dışında bir de kimyasal kökenli tatlandırıcılar var.

AB ülkelerinde kota oranının  % 0-4 oranında değiştiği biliniyor

Dilerseniz Türkiye’deki kotanın kısa geçmişine bir bakalım.

Türkiye’de şeker, şeker pancarından üretiliyordu. Bu, ilk defa Kemal Derviş Yasaları ile bozuldu.

Belleklerimizi bir sorgulayalım.  Özelleştirme çalışmalarında Kemal Derviş’i de iyi tanımak gerekiyor. Ecevit Hükümeti tarafından 2001 yılında, Türkiye ekonomisini kurtarmak (!) amacıyla devlet bakanı yapıldı. 15 günde 15 yasayla pancara ve tütüne kota konuldu, şeker ve tütün fabrikalarının satılması kolaylaştırıldı. Şeker Yasası, Tütün Yasası ve Tuz Yasası gibi yasalar doğrudan tarım ve gıda ile ilgiliydi. Ancak onlarla dolaylı bağlantılı üç yasanın içeriğine de değinmek gerekiyor. Uluslararası Tahkim Yasası ile yabancılık unsurunun bulunduğu kamu hizmetleriyle ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların uluslararası mahkemelerde taşınabilmesini sağlandı. Ulusal irade emperyalist merkezlere devredildi. İhale Yasası ile kamu ihalelerine yabancılar için konulan sınırlamalar kaldırıldı. Ardından defalarca değiştirilen ihale yasalarıyla devlet delik deşik edildi. İhaleye verilmeyen devlet işi bırakılmadı. Ekonomik ve Sosyal Konsey Yasası ile sendikaları denetleyecek merkez oluşturuldu. Kamunun, işçi, işveren örgütlerinin buluştuğu örgüte, Ekonomik ve Sosyal Konsey adı verildi.

Yıllar sonra eski bakanlardan, üstelik sağ eğilimli Güneş Taner, Derviş hakkında şunları söylüyordu: “Özel bir görevi vardı. Yerli sermayeyi biçerek yabancılara kapıları sonuna kadar açtı. Bankalar ve sigorta şirketleri el değiştirdi”(Bakınız:www.ensonhaber.com/kemal-dervis ve catherina- 40 milyar-dolari-ne yapti)

Ancak yıllar sonra 2014 yılında yapmış olduğu bir söyleşide Kemal Derviş; ‘Bizi Özelleştirmeye Zorladılar’ diye bir itirafta bulunuyor ve ‘…Daha sonra ABD’ye geldim ve Başkan Bush’un Hazine Bakanı beni çok soğuk karşıladı… Kendisi ‘krediye hiç gerek yok’ dedi. Eğer bilmiyorsanız ‘özelleştirme konusunda size yardımcı olayım. Ama özelleştirirken satacaksınız, piyasa ne verirse o fiyata satacaksınız. Biz bu kadar ucuza satmayız diye bir tutum içine girerseniz o zaman hiçbir şeyi başaramazsınız.’ dediklerini anlatarak aslında kendisine verilen uluslararası görevi örtmeye çalışıyordu(Bakınız:www.egitimajansi.com/haber/kemal-dervisten-itiraflar.)

Özelleştirme şampiyonlarına soralım. Kemal Derviş nerede? Belki kiminiz unutmuş olabilir.

Türkiye’de NBŞ üretimi, beş firmanın denetiminde. Mısır şurubunun fiyatı, şeker pancarı şekerine göre ton başına 250-300 dolar daha ucuz ve sıvı olarak pazarlanabilmekte. Bu nedenlerle, şekerlemeler, unlu mamuller, reçel, alkollü ve alkolsüz içecekler gibi şekerli gıda sanayinde yaygın olarak kullanılıyor.

NBŞ’lerin tüketimi, AB’nde ve dünyada düşerken Türkiye’de yükseliyor. Türkiye’de kişi başına NBŞ tüketimi 5kg. İken, 27 üyeli AB’de bu miktar 1 kg. civarında.

Nişasta Bazlı Şeker Tüketimi Sağlığımıza Zarar Veriyor.

• Türkiye’de mısırdan üretilen NBŞ, vücutta früktoza dönüşüyor. Fruktoz, insülün direncini olumsuz olarak tetikliyor. Şeker hastalığı ve şişmanlık yaratıyor.
• NBŞ, kanserden kalp hastalıklarına ve karaciğer yetmezliğine neden oluyor.
• NBŞ, birçok kronik hastalıkları yol açıyor.

Sağlığımıza Korumak İçin Toplumsal Olarak Ne Yapabiliriz?

• Şekerlemeleri, kek ve pastaları ve reçellerimizi evimizde yapalım.
•  Bebelerimize bisküvi, çikolata ve gazlı içecekleri almayalım.
•  TV Reklamlarına kanmayalım. Örneğin 2016 yıllarda reklamlarda kadınlarda adet öncesi dönemde, hamilelikten önce ya da sonrasında gözlemlenen gıda intoleransına karşı çikolata öğütleniyordu. Ünlü oyuncular “İntense Krizi Sonuçta” diyordu.
•  Canımız baklava ve helva gibi tatlıları çektiği zaman mutlaka şeker pancarı şekeri kullanıp kullanmadıklarını kontrol edelim.
•  Ve de çevremizde siyasetçi varsa bu konuda da bir sorgulama yapalım.

Azim ve Karar, 14 Haziran 2021