NUSRET FİŞEK (1914-1990)

Ceyhun Balcı

Dr. Nusret Fişek’i hekim olup da tanımayan yoktur. Fişek hocanın Türkiye’deki sağlık hizmetini toplumsallaştırma konusundaki eşsiz çalışmalarını ve çabalarını bilmeyenler hekimler arasında bile eksik değildir.

Nusret Fişek’i birkaç tümceyle tanımlamakta yarar var :

• Türkiye’de halk sağlığı dalının kurucusu
• Tıp bilimleri felsefe doktoru olan ilk Türk
• Sağlık hizmetlerinin toplumsallaştırılması yasasının mimarı
• Nüfus planlaması yasasının öncüsü

Aldığı görevler :

• Sağlık Bakanlığı Müsteşarlığı
• Dr Refik Saydam Hıfzıssıhha Okulu Müdürlüğü
• Hacettepe Üniversitesi Toplum Hekimliği Enstitüsü Müdürlüğü
• Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanlığı

Aldığı görevlerin her birinin hakkını veren görev anlayışı unutulur gibi olmasa gerektir.

Son günlerin önde gelen gündem maddesine dönüşen TTB MK Başkanı Şebnem Korur Fincancı’nın yaptıkları göz önüne alındığında Fişek hocanın kemiklerinin sızlamaması olası mı? Farklı deyişle TTB (Türk Tabipleri Birliği) Fişek hocanın başkanlığını izleyen süreçte sözcüğün tam anlamıyla savrulma yaşamıştır, yaşamaktadır.

1961’de yasalaşan Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Kanunu’nun mimarı olarak bilinir. Sağlık hizmetinin bir temel insan hakkı olarak toplumun tüm katmanlarına, tüm bireylerine ulaştırılarak yaygınlaştırılması bu yasayla olası kılınmıştır.

Bu son derece önemli yasanın yaşama geçmesinde kimilerinin (bilgisizce ve bilinçsizce) darbe olarak nitelediği 27 Mayıs Anayasası’nın rolü anılmazsa eksik bırakılmış olur.

Hacettepe Üniversitesi’nin kurucuları arasında bulunan Nusret Fişek çoklu ilgi alanlarına tıp eğitimi ve öğretiminin niteliğinin artırılması çabalarını da eklemekten geri kalmamıştır.

12 Eylül karanlığına karşı da yürekli ve dik duruşlu bir savaşım vermiştir.

TTB’nin insan hakları alanına ilgi göstermesi de onun TTB MK Başkanlığı dönemine rastlar.

Onun insan hakları anlayışının bugünkü etnik ayrılıkçılık odaklı insan hakları anlayışıyla uzaktan yakından ilintisi olmadığının altını çizmekte yarar var.

Kalpaksız Kuvvacı olarak da anılan Dr. Nusret Fişek’in anısı önünde saygıyla eğilmek hekimlerin ve elbette tüm yurttaşların görevidir.

Azim ve Karar, 3.11.2022