EVİMİZDEKİ CASUS(LAR)

Ceyhun Balcı

Her an kullandığımız akıllı telefonlar ve tabletler kendi isteğimizle atadığımız casuslarımız. Yerimizi belirleyen, özel yaşam alanlarımızdan görseller paylaşan, düşünce yapımızı ve dünya görüşümüzü yansıtan el casuslarımızın etkinliğini belirleyen bizleriz. Bilerek ya da bilmeyerek yapıyoruz bunu.

Bilişim geliştikçe, yaşamımızda daha fazla yer alır oldukça yanı başımızdaki casusların sayısı artıyor.

Bir zamanlar televizyonlarda izlenen “biri bizi gözetliyor”unun öznesini “birileri” olarak değiştirmek kaçınılmazlaşıyor.

Birkaç yıl önce erişilmez uzaklıkta gibi görünen ama günümüzde hemen herkesin erişebileceği konuma gelen akıllı süpürgeler evimize giren son casuslar.

Burada da kendi istencimiz ön planda hiç kuşkusuz. Böylesi bir aygıtı alıp evinize getirdiğinizde kullanmamanız olasılık dışı.

Aygıtın en iyi verim ve başarımla çalışması eviniz gibi çok özel alanınızı tanımasıyla olanaklı. Doğal olarak tanıtıyorsunuz aygıta evinizi ve kendinizi. Böylelikle sizi gözetleyenlere birisini eklemiş olduğunuzu çok da dikkate alasınız gelmiyor.

Bilişimci oğlum bundan birkaç yıl önce bu aygıtların casusluk yanından söz ettiğinde “hadi canım sen de, o kadar da değil” demek gelmişti içimden. Bir bildiği olduğundan kuşku duymadığım için yutkunmakla yetinmiştim.

Yokluğumuzda ya da evimizdeyken de ortalığı silip, süpüren yapay zekâyla donatılmış temizlikçimizin görüntü alma yeteneğinin hiç de zararsız olmayabileceğini aklımızdan çıkartmamamız gerekiyor.

Evimizin içinden görüntüler alışkanlıklarımızı, eğilimlerimizi yansıtacağı gibi evdeyken bizleri de kapsayan görüntüler son derece özel olması gereken karelerin paylaşımına olanak sağlayabilir.

Başta temizlik amaçlı olmak üzere evimizde kullandığımız ya da yakın gelecekte kullanmaya başlayacağımız pek çok yapay zekâlı aygıtın yaşam alanımızla ve kendimizle, ailemizle ilgili son derece özel olması gereken bilgileri ve görselleri bir yerde biriktirmekte oluşu korkutucu ve ürkütücüdür. Söz konusu verilerin bir yerde toplanması kaygı kaynağı olmayabilir. Ancak, bir yerlerde toplanan verilerin bir şekilde sızması olasılığı her zaman için olasıdır.

Nasıl ki birden fazla kişinin bildiği şey sır olmaktan çıkarsa bir yerlerde biriktirilen bilginin de başkalarının bilgisine sunulması uzak olasılık değildir.

Bağlantıdaki yazıya bakılırsa sızıntı bir geçici çalışandan kaynaklanmıştır. Bugün için böyle bir gerekçeden söz edilebilir. Yarın bambaşka bir gerekçenin karşımıza konmasına şaşırmamak gerekecektir.

Sözün özü!

Son yıllarda bilişimin gelişmesiyle ve yaşamımıza daha çok girmesiyle insanın toplumsal yaşamdan yalıtıldığı, bireyselliğe itildiğinden sıkça söz edilmektedir.

Özde doğrudur bu saptama.

Ancak, türdeşlerimizden uzaklaşırken yapay zekâyla donatılmış nesnelerle olan ilişkimizin de her geçen gün arttığı bir gerçektir.

Türdeşlerimizden uzakta olmamıza karşılık nesnelerle olan içli dışlılığımız hiç de yalnız olmadığımızı düşündürmeli.

Dirensek de uzak durmaya çalışsak da bir şekilde teknolojiyle iç içe olacağımıza göre bize düşen özenli olmaktır.

Sosyal medyadaki hoyratlığa çeki düzen vermekle başlanabilir işe. Yanlış anlatmış olmamak için vurgulama gereği duyuyorum. Özdenetimden söz ediyorum. Otoritenin işi ele almasından değil. Başka deyişle kendimizi ele verme kötü alışkanlığından vazgeçmek bile az şey sayılmaz.

https://futurism.com/the-byte/roomba-photos-leaked?utm_souce=mailchimp&utm_medium=email&utm_campaign=12202022&utm_source=The+Future+Is&utm_campaign=0a6ece679d-EMAIL_CAMPAIGN_2022_12_20_11_46&utm_medium=email&utm_term=0_03cd0a26cd-e129796aba-%5BLIST_EMAIL_ID%5D&mc_cid=0a6ece679d&mc_eid=37b2eaf5eb

Azim ve Karar, 22.12.2022