ERMENİ OLMAK

Yazıya iki anıyla başlamamda yarar var.

İki anı da kilometrelerce uzakta, ABD’nin San Fransisko kentinde yaşandı. Hem de neredeyse aynı anda.

Yıl 2001, San Fransisko.

Bir grup Türk olarak San Fransisko kent merkezinde dolaşıyoruz. Bir şeyler yemek için rastladığımız bir kafeye giriyoruz. Aramızda Türkçe konuşuyoruz. Bizi duyan işletme sahibi son derece güzel bir Türkçeyle katılıyor bize. İstanbul’dan göçen bir Ermeni yurttaşımız olduğunu öğreniyoruz. Sergilediği içtenlikten anayurdunu özediğini anlıyoruz. Ayrılırken Türkiye’ye selâmlarını göndermeyi unutmuyor.

Aynı gün ya da bir gün sonra yine San Fransisko merkezinde, az önce sözünü ettiğim işletmenin kuş uçuşu birkaç yüz metre ötesinde girdiğimiz bir başka işletmeden alışveriş etmeye niyetleniyoruz.

İşletme sahibinin suratından düşen bin parça. Türk olduğumuzu anlayan işletme sahibine siz nerelisiniz sorumuza “Armenian” yanıtını alıyoruz.

Çok açık ki Türklere karşı ön yargılı.

Türkleri tanımamış. Birileri onun kulağına Türklerle ilgili bir şeyler fısıldamış.

Biraz tadımız kaçsa da kendisinden alışveriş de yaptığımızı anımsıyorum. Öfkelenmeyi aklımızdan geçirmiyoruz. Biliyoruz ki önyargı üstesinden gelinmesi en güç duygulardan biridir.

Sosyal medya hemen her paylaşımın ve görüşün kendisine yer bulduğu ortam.

Son günlerde zaman zaman dolaşıma giren bir kavramın bir kez daha pişirilip önümüze konulduğunu fark ettim.

İlk olarak etnik siyasetin kimi adlarının Ermenilikle ilişkilendirildiği paylaşımlar okudum. Ayrıntısına girmek gereksiz. Paylaşımlarda bu kişilerin Ermenilikle soy bağı olduğu öne sürülmekteydi.

Son birkaç günde benzer savlar MHP’nin kurucu önderi için ileri sürüldü.

Ermenilikle ilşkilendirilenlerin soy geçmişlerini ve soy ağaçlarını bilemiyorum. Bilmeyi de gerekli bulmuyorum.

Anadolu gibi kültürel harman yerinde kişilerin soy bağıyla ilgilenmek samanlıkta iğne aramaya benzetilebilir. O iğneyi bulamayacağınız gibi vardığınız sonuçlar da tartışmaya açık olacaktır.

XVIII-XIX. yüzyılda çokça yandaş bulan ve temelde emperyalizmin kullanışlı aygıtına dönüşen ırk tanımının günümüzde akılcı ve bilimsel dayanağının olmadığının altını çizmiş olalım.

Ermeni olmak suç mudur?

Ermenilik lanetli bir etnisite midir?

Kimi olumsuzluklar kan bağı yoluyla sonraki kuşaklara olduğu gibi aktarılmakta mıdır?

Sözünü ettiğim paylaşımların ilgi görüyor oluşuna şaşırdığımı yadsıyamam.

“Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir!”

Atatürk’ün paylaştığım sözü milyonlarca kez söylenmiştir, okunmuştur. Belli ki anlaşılmamıştır, özümsenmemiştir.

Anadolu’nun tarihsel, coğrafik ve demografik geçmişini çok iyi bilen Atatürk’ün Türk nitelemesiyle etnisiteyi değil milletin ortak paydasını tanımladığını bir kez daha vurgulayarak, birilerine devlet sözü veren siyaseti eleştirirken etnik şeytanlaştırmadan kaçınmanın bir önemli görev olduğuna vurgu yapmak kaçınılmazdır.

Bu satırların yazarı gibi çoğu okur arasında Ermeni komşusu, dostu, arkadaşı olanlar eksik değildir. Yaşamın gerçekleri Ermeni olmayı suç saymak bir yana milletimizin farklı rengi ve çeşitliliği olarak görmemizi kolaylaştıracaktır.

Etnik, dinsel ve mezhepsel farklılıkları tepe tepe kullanan emperyalizmin değirmenine su taşımamak gerek.