YÜZ İKİ YIL SONRA

Ceyhun Balcı

Hep söylendi.

Sevr bilinmeden Lozan anlaşılamaz ve değeri de bilinemez diye.

Lozan’da istediklerini bir türlü alamayan İngiliz temsilci öfkesine yenilir ve İsmet Paşa’ya çıkışır :

“Tüm üstelemelerimize karşın karşılamadığınız isteklerimi şu kâğıda yazıp cebime koyuyorum. Günün birinde bunları önünüze koyacağız!”

Lozan 100. yaşına geri sayarken Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık belgesi olan bu antlaşmanın 100 yıllık olduğu, gizli maddeleri gereğince geçerliliğini yitireceği öne sürülmüştü.

Çoğunlukla iktidar kaynaklı olan bu söylemlere o sıralarda gülüp geçmiştik. Hatta, Lozan 100. Yaşını doldurduktan sonra varlığını sürdürünce alaycı bir gülümseme belirmişti çehremizde.

PKK açıklamasının daha başında boy hedefi yapılan Lozan o günkü gülümsememizin erken olduğunu ortaya koymuş oldu.

Lozan dışta, 1924 anayasası içte Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık belgeleriydi.

O varlık belgeleri iktidarın denetimi ve onayıyla oluşturulan PKK açıklamasında yerle bir edilecekler arasına kondu.

Burada bir ortak yapım olduğu açıktır.

Türkiye Cumhuriyeti var olduğundan bu yana hem dinciliğin hem etnikçiliğin hedefinde oldu.

Böyle olduğu 12 Mayıs 2025’te bir kez daha kanıtlandı.

Yüz iki yıl önce İngiliz temsilcinin not ettikleri onların işbirlikçilerince Türkiye Cumhuriyeti’nin önüne kondu.

Olay budur.

İktidarlarını sonsuzlaştırma peşindekilerle bunu kendi isteklerini yaşama geçirme fırsatı olarak gören etnikçiler sevindi.

Kurucu partinin TR 705 namlı etnikçisi Diyarbakır’da halay çekerek sevincini gizleyemeyenler öbeğine katıldı.

Türkiye Cumhuriyeti ikinci yüzyılının başında önemli bir kırılma noktasına sürüklendi.

Bu sürüklenişte her kesimden Cumhuriyet düşmanlarının işbirliği bu denli açık ve ortadayken kurucu partinin bu gelişmeye katkıda bulunma hevesi anlaşılır gibi değildir.

Kurucu parti CHP ilk ve ikinci genel başkanlarının kalıtına ihanet etmeyi göze alması bugünün önde gelen sorunudur.

12 Mayıs 2025 tarihe Sevr’e dönüş yolunun açılma günü olarak geçecek tarihe.

Başka deyişle, utanç günü…

Azim ve Karar, 13.05.2025